Završena obnova Sinagoge

Posle više od četiri decenije tavorenja i propadanja, završena je obnova Sinagoge, najvelelepnijeg sakralnog objekta u našem gradu. Svi krupni radovi na unutrašnjosti i spoljašnjosti secesijskog bisera arhitekata Marsela Komora i Deže Jakaba su završeni, ostale su sitne popravke te se zvanično otvaranje očekuje između 1. i 15. marta.

- Bilo je neizvesno, često iscrpljujuće ali je očigledno da su mnogi uvideli da je to biser grada Subotice i da obnova nije stvar samo jevrejske zajednice – kaže Robert Sabadoš, predsednik Saveza jevrejskih opština Srbije.

Podsetimo, hitna obnova Sinagoge počela je 2012. godine i udruženim snagama Grada Subotice, pokrajinske i republičke vlade obnovljeni, etapno, spoljašnji delovi fasada, dok je uređenje unutrašnjosti finansirala Vlada Mađarske sa 1.6 miliona evra.

Trenutno se može videti još jedna skela, koja je postavljena zbog pokrivanja kupole prema Gradskom muzeju i ti radovi će, u zavisnosti od vremenskih prilika, biti gotovi za oko nedelju dana.

U obnovi Sinagoge, koja sada ima autentičan izgled kao 1902. godine kada je izgrađena, učestvovali su stručnjaci, građevinci i reastauratori iz Srbije i Mađarske. Vitraže, čuvena dela Mikše
Rota, obnovila je porodica Stanišić iz Sombora, dok su stakleni delovi vrata i prolaza povereni Jožefu Kovaču i Rudolfu Mesarošu.

Inače, subotička Sinagoga je, druga po veličini u Evropi, odmah posle budimpeštanske. Centralna kupola je visoka 40 metara, u prizemlju ima 850 i na galeriji 550 mesta. Kada je izgrađena, u nju je nedeljom, za Šabat, dolazilo oko 4.000 ljudi. Ulazili su oni koji su kupili mesto, a to je 1.400 Jevreja. Sve je vrvelo i bilo puno života, kao i zborno mesto dešavanja, ne samo za Jevreje, nego za svu subotičku javnost. Tako je bilo sve dok Jevreji početkom Drugog svetskog rata nisu bili deportovani u logore smrti. Od tada je počelo njeno propadanje. Trenutno u našem gradu živi oko 250 Jevreja.

- Planirano je da obnovljena Sinagoga bude mesto kulturnih događaja. Posećivaće je turisti i Jevrejska opština će organizovati susrete povodom praznika i molitvi, a imaće stalnu izložbenu postavku. Njome će upravljati grad, Jevrejska opština i Nacionalni savet Mađara – dodaje Sabadoš.