Duhovnom tribinom završena Nedelja pravoslavlja u SKC "Sveti Sava"

Poslednjeg dana Nedelje pravoslavlja održana je Duhovna tribina po blagoslovu Vladike bačkog Irineja. Gost je bio prezviter Željko Latinović, nastojatelj Uspenske crkve u Novom Sadu koji je predstavio svoju monografiju „Uspenska crkva u Novom Sadu“. U pitanju je dvojezično srpsko - englesko ilustrovano izdanje, u izdanju „Besede“, Novi Sad, 2014.

Prisutni su imali prilike da čuju zanimljivu besedu o nastanku Novoga Sada, o istoriji Uspenske crkve i njenoj sudbini.

- “Vaša crkva u Subotici priprema se za 300 godina od izgradnje tog objekta, uskoro će to doći. I taj dar je jedna velika obaveza pripremaocima, krov je sređen i fasada se isto sređuje za taj veliki jubilej da bi bilo sve kako treba. Naša namera Uspenske crkve u Novom Sadu je bila slišna, ako Bog da da dočekamo 250 godina od završetka, posvećenja objekta u kojem se mi danas molimo, a to bi trebalo da bude za nekih 10 godina, da uredimo crkvu po mogućnostima. Tim povodom zamisao je bila da se nešto kaže o istoriji Uspenske crkve, pre svega, o našem gradu, ali i o našem narodu. Zato što je u svakom gradu na ovim prostorima, ne samo kod Srba, nego u svim narodima život jednog naroda, jednog mesta nerazdvojan od istorije crkava sa prostora gde taj narod boravi, dolazi, gde se moli, gde se ljudi krštavaju,venčavaju”, rekao je otac Željko Latinović na početku svog predstavljanja Monografije.

Uspenska crkva se nalazi u istoimenoj ulici. Sagrađena je u periodu od 1765. do 1774. Tada je bački vladika Mojsije Putnik smatra gotovom, uz napomenu da je temeljno sazidana od dobrog materijala, pečene cigle, kreča i peska. Spominje i tri glavna majstora: zidara Bulfa, dunđera Langa i bravara Krsingera. Podignuta je u baroknom stilu, a zbog umetničke obrade, opreme, inventara i oblikovanja, bila je najznačajnija crkva i šireg područja. Drvorezbarski i slikarski posao izveli su novosadski majstori, prvi Marko Gavrilović sa Arsenijem i Aksentijem Markovićem, a drugi Janko Holkozović i Vasa Ostojić. Kasnije zidno slikarstvo pripada pop Joci Jovanoviću, parohu ovog hrama. Na dan crkvene slave u porti i prostranom dvorištu crkvene opštine bilo je narodno veselje, na koje bi se sjatili svi ratari iz Novog Sada.

Oko crkve bilo je grobova uglednih ktitora, a pored zida uz temelj sahranjivani su značajni Novosađani ili plemići. O tome svedoči i grb carsko kraljevskog kapetana Jovana Jankovića od Brinja, koji je ovde postavila 1843. njegova sestra baronica Sve do pred kraj 1970. godine 20. veka crkva je imala parohijski dom i portu. U porti su se nalazili grobovi značajnih parohijana i sveštenika Uspenske crkve. To je razrušeno prilikom izgradnje Srpskog narodnog pozorišta.