Žan Mark Bar i Zoran Simjanović dobitnici nagrade "Aleksandar Lifka"

Francuski glumac, reditelj, scenarista i producent Žan Mark Bar je specifična pojava u svetskoj kinematografiji po celovitosti i integritetu svoje umetničke ličnosti.

Studirao je filozofiju na Kalifornijskom univerzitetu u Los Anđelesu, Pariskom konzervatorijumu i Sorboni, a dramsku umetnost u Guildhall School of Music and Drama u Londonu. Svoje prvo glumačko iskustvo stekao je u pozorištu, u Francuskoj, sredinom 80-ih, da bi dalji glumački put nastavio na televiziji i filmu gde će ostvariti zapažene uloge u filmovima poput Nada i slava (Hope and Glory, 1987) reditelja Džona Burmana (John Boorman), filmu Veliko plavetnilo (The Big Blue, 1988) Luka Besona (Luc Besson) koji mu je doneo svetsku popularnost, ujedno postavši primer umetnički relevantnog i finansijski uspešnog filma (finansijski najuspešnije francusko ostvarenje tokom 80-ih). Žan Mark Bar je 1991. glumio u filmu kontroverznog danskog reditelja Larsa fon Trira (Lars von Trier) Evropa (Europa), što je predstavljalo početak njegove buduće plodne saradnje sa ovim danskim rediteljem. Mark Bar se pojavljuje u nekoliko najpoznatijih ostvarenja čuvenog Danca – Kroz talase (Breaking the Waves, 1966), Ples u tami (Dancer in the Dark, 2000), Dogvil (Dogville, 2004), Manderlej (Manderlay, 2005) i The Boss of It All (2006).

Ovaj poslovno-prijateljski odnos sa fon Trirom inspirisao je i podstakao Mark Bara da se upusti u rediteljske vode u kojima je debitovao 1999. godine filmom Ljubavnici (Lovers) koji je ujedno producirao i napisao. Za svoj rediteljski prvenac nagrađen je iste godine specijalnim FIPRESCI priznanjem na Cottbus Film Festival of Young East European Cinema. Iz ovog debija izrodila se Mark Barova trilogija koju pored Ljubavnika čine Too Much Flesh (2000) i Being Light (2001) koji je režirao sa Paskalom Arnoldom (Pascal Arnold).

Kao glumac, ovaj svestrani Francuz odlikuje se umetničkim integritetom u odabiru uloga, tako da je do sada radio kako sa mladim rediteljima debitantima, tako i sa iskusnim i poznatim imenima poput pomenutih Burmana i fon Trira, te Raula Ruiza (Raoul Ruiz), Džejmsa Ajvorija (James Ivory) i Brusa Beresforda (Bruce Beresford). Mark Bar je umetnički vezan i za naše prostore, budući da je tokom dosadašnje karijere kao glumac sarađivao sa srpskim rediteljima - Lordanom Zafranovićem (Balkan Island: The Last Story of the Century, 1997) i sa mladim Bojanom Vuletićem (Praktični vodič kroz Beograd sa pevanjem i
plakanjem, 2011).

Srpski kompozitor i muzičar Zoran Simjanović od malih nogu ulazi u svet muzike kojim se, do danas, bavi i kao muzičar u okviru različitih žanrova, i kao teoretičar i pedagog.
Nakon muzičke škole "Mokranjac" i Fakulteta muzičke umetnosti (Muzička akademija) u Beogradu, Simjanović je sa svojim rok sastavima Siluete i Elipse ostavio trag u počecima istorije domaćeg rokenrola 60-ih, osvojivši više domaćih i međunarodnih nagrada. Takođe je pisao i pop kompozicije za prijatelje pevače, sa kojima su veoma uspešno učestvovali na domaćim festivalima. Scenskom muzikom je počeo da se bavi 1975. godine i od tada sarađuje safilmskim produkcijama, televizijama i pozorištima kod nas i u svetu. Do 2005. uradio je muziku za 61 igrani film, preko 50 TV filmova i serija, preko 50 crtanih i kratkih filmova i preko 500 reklamnih spotova, kao i za tridesetak domaćih predstava u svim beogradskim pozorištima.

Među ostalim brojnim nagradama, dobitnik je dve Zlatne arene za rad na ostvarenjima Miris poljskog cveća (1978) i Balkan ekspres (1983). Filmovi za koje je Zoran Simjanović pisao muziku osvajali su nagrade na svim velikim svetskim festivalima (Kan, Venecija, Montreal, Manila, San Sebastijan, Valencija, Korzika, Istambul i drugi).

Od 1993. godine predaje primenjenu muziku na Fakultetu dramskih umetnosti (FDU), od 1999. do 2002. i na Fakultetu muzičke umetnosti (FMU) u Beogradu, a od 2000. do 2003. i na Fakultetu dramskih umjetnosti (FDU) na Cetinju. Predavao je i u filmskoj školi ”Dunav filma”, Višoj elektrotehničkoj školi u Beogradu, kao i na Akademiji umetnosti ”Braća Karić”.
„Narodna knjiga“ mu je izdala biografsku knjigu ”Kako sam postao i prestao da budem roker”. Član je Evropske filmske akademije, SACEM-a francuskog udruženja kompozitora kao i ASIFE svetskog udruženja za animirani film. Dobitnik je „Nagrade grada Beograda za film i radio-televizijsko stvaralaštvo“ za 2002. godinu za film Kordon i tri muzička CD-a Jedna tema jedan film.

Da podsetimo, među dosadašnjim dobitnicima nagrade su Lučijan Pintilije(Lucian Pintilie), Jirži Mencel (Jirí Menzel), Margareta fon Trota (Margarethe von Trotta), Konstantin Kosta Gavras (Constantin Costa Gavras), Kšištof Zanusi (Krzysztof Zanussi), Dušan Makavejev, Eva Ras, Milena Dravić, Ljubiša Samardžić, Velimir Bata Živojinović, Ištvan Sabo (István Szabó), Mikloš Jančo (Miklós Jancsó), Peter Bačo (Péter Bacsó), Ken Louč (Ken Loach), Goran Paskaljević, Ken Rasel (Ken Russel), Miki Manojlović, Goran Marković...

Prošle godine je ova prestižna nagrada dodeljena kultnom hrvatskom reditelju Lordanu Zafranoviću i čuvenom srpskom reditelju Srđanu Karanoviću.

Prošle godine je predstavljena i kapitalna monografija o Aleksandru Lifki pod nazivom „Lifka i Lifke“, u izdanju Festivala i Jugoslovenske kinoteke, a povodom 100 godina postojanja Lifkinog stalnog bioskopa u Subotici.

Na ovoj monografiji, koja po prvi put detaljno istražuje razvojni put i prikazivačku delatnost porodice Lifka, radilo je 15 istoričara filma, a knjiga je objavljena u dvojezičnom formatu (na srpskom i engleskom jeziku). Devetnaesto izdanje Festivala evropskog filma Palić, jednog od najznačajnijih filmskih festivala u regionu, održaće se od 14. do 20. jula 2012. godine na više lokacija u fenomenalnom prirodnom okruženju kraj jezera Palić i u Subotici.

Festivalski program čini devet filmskih selekcija: Glavni takmičarski program, Paralele i sudari, Mladi duh Evrope, Omaž program za dobitnike nagrade „Aleksandar Lifka“, Omaž program posvećen dobitniku nagrade "Underground Spirit", Novi švedski film, Novi mađarski film, Eco Dox i Dečji program.

I ovogodišnjim izborom najkvalitetnijih ostvarenja savremene evropske kinematografije Festival evropskog filma Palić ispunjava svoju humanističkoemancipatorsku misiju boreći se za autonomnost savremenog čoveka u carstvu globalne kulturne industrije.