Obeleženo 50 godina Savezne omladinske radne akcije „Palić“
Pre 50. godina pokrenuta je Savezna omladinska radna akcija „Palić“ koja je bila deo širokog sistema saveznih omladinskih radnih akcija koje su od sredine 70-ih do kraja 80-ih okupljale hiljade mladih iz svih krajeva Jugoslavije. Po rečima Branka Buljovčica, predsednika Akcijaša Subotice, uspomene i danas žive a dodatnu simboliku daje i činjenica da se ove godine obeležava 80 godina od formiranja prve Omladinske radne brigade iz Subotice.
- Kroz radnu akciju prošlo je oko 4.000 omladinaca iz cele Jugoslavije. Radovi su obuhvatali uređenje obale Utvrde, izgradnju bazena, čišćenje Palićkog jezera, kao i izgradnju puta ka Subotici sa odvodnim kanalima i prilaznih puteva ka Bikovu, Čantaviru, Ljutovu i Kljajićevu. Brigadiri su učestvovali i u izgradnji nasipa kod Kanjiže i Novog Kneževca, pomagali poljoprivrednim gigantima tadašnje Subotice, kao i u raskrčavanju Dudove šume i uređenju staza oko Gradskog stadiona. Mnogi od ovih poslova izvođeni su ručno, tamo gde mehanizacija nije mogla da priđe. Posebno se izdvajaju dva velika rezultata - potpuno uređenje Malog jezera i izgradnja omladinskog naselja na Paliću.
Emocija je posebna kada se ponovo dođe u grad u koji si ugradio deo sebe i svog vremena, istakao je Andrija Mumović, nekadašnji komandant Omladinske radne brigade „Dimitrije Lazarov Raša“ iz Beočina i jedan od učesnika omladinske radne akcije na Paliću.
- Palić nam je ostao u izuzetno lepom sećanju. Naselje je tada bilo novo, barake u kojima smo boravili, ali i bogat društveni život. Dolazile su brojne muzičke grupe i poznata imena, poput Đorđa Balaševića. Ono što danas posebno boli jeste što je jedan izuzetno vredan oblik vaspitanja mladih nepravedno gurnut u zapećak. Radne akcije nisu bile samo fizički rad, to je bio rad sa mladim ljudima, njihovo oblikovanje, zajedništvo i odgovornost. Iako smo gradili velike i teške objekte, taj pedagoški i društveni aspekt je zapostavljen. Rad je bio izuzetno težak - mesec dana smo gradili kamenu obalu, ručno lomili ogromne kamene blokove i zidali obalu. Danas, u vremenu kapitalizma i profita, bez jasne podrške i smisla, mladi se teško odlučuju na ovakve obaveze – i zato se taj duh, nažalost, nije primio.
Jedna od inicijativa je postavljanje spomen-ploče na obali Palićkog jezera, u znak sećanja i zahvalnosti svima koji su učestvovali u izgradnji Palića.
- Ovo je veliki i značajan datum za Suboticu i njenu istoriju, jer je omladina bez dileme i sa punim entuzijazmom prihvatila organizaciju prve Savezne omladinske radne akcije u Vojvodini. Pripreme su započele nedelju dana pre Partizanskog puta, a u vreme kada birokratija nije bila prepreka, sva vrata - od opštinskih i gradskih institucija do javnih preduzeća bila su otvorena kako bi se obezbedili uslovi za život i rad mladih. U jednoj smeni učestvovalo je oko 300 brigadira, među kojima su bili i mladi iz inostranstva, što je akciji dalo poseban značaj - podsetio je Mikloš Nađ Olajoš, predsednik subotičkog Udruženja „Solidarnost“.
