87 godina od otkrivanja spomenika u čast Cara Jovana Nenada

Car Jovan Nenad ili Jovan Crni bio vođa vojnika koji je u anarhiji koja nastaje nakon pogibije hrvatsko-ugarskog kralja Ljudevita Jagelovića osvojio kontrolu na delu današnje Vojvodine i proglasio se carem svoje "državice" koja nastaje nakon povlačenja glavnine otomanske vojske o septembru-oktobru 1526 i prestaje postojati 25. jula 1527. godine.

Vekovima nakon svoje smrti Jovan Nenad će postati legendarna figura za Srbe. Mnogi srpski istoričari ga kao prvog tamošnjeg srpskog vladara smatraju začetnikom današnje Vojvodine, a u Subotici mu je podignut i spomenik sa natpisom: „Tvoja je misao pobedila“.

Početkom  1927. godine, istoričar dr Aleksa Ivić, profesor Pravnog fakulteta u Subotici, pokrenuo je inicijativu za organizovanje proslave i podizanje spomenika. U odbor za proslavu uključilo se brojno ugledno građanstvo slovenskog porekla „bez razlike vere i partijskog  i  plemenskog obeležja“. Posao na izradi tri figure poveren je Petru Palavičiniju,  cenjenom jugoslovenskom vajaru, koji je u mermeru izrazio svoje umetničko viđenje Jovana Nenada i njegovih „dvorjana“ – franjevca Fabijana Literate i palatina Subote Vrlića. Na najvišem mestu je „car“ u ratničkoj opremi, Literata u rukama ima knjigu i pero, a Subota Vrlić drži subotičku tvrđavu i štit sa grbom Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca.

Nacionalni pečat koju je imalo ovo umetničko delo, bio je, nesumnjivo, jedan od razloga što on nije vraćen na staro mesto nakon završetka rata.  Ipak, po Jovanu Nenadu ime je dobio jedan trg u centru Subotice, a mermerne figure su ostale da leže obezglavljene u dvorištu tadašnjeg muzeja.  Devetog novembra 1991. godine, na trgu u centru Subotice, po drugi put je otkriven ovaj spomenik.